Antigamente, cando se remataba o traballo nas labradas, as mulleres cantaban na mesma leira onde se acababa de traballar e a xente bailaba. Facíano petando nos sachos cunha pedra. A iso chamábaselle “botar a aña”, sen que ninguén saiba exactamente que significa ou de onde ven esta palabra que parece ter o senso, por outros usos, de “gañar a aña” ou ser os primeiros en rematar un traballo.

Moitas veces, a aña botábase nunha especie de desafío. Tamén era usual que un home trouxera unha póla grande adornada, “o ramo”, e que bailara con el, de bailadora en bailadora, un punto con cada unha. Esta recreación está inspirada nas labradas de Lordelo (Toutón – Mondariz)

A Asociación Traspés naceu en Vigo a finais de 2009.